Het noorderlicht aanschouwen staat op de bucketlist van menig reiziger. Hoe kan het ook anders? Het noorderlicht is een van de meest bijzondere natuurverschijnselen en de kans om het noorderlicht te spotten is niet te voorspellen. Wel zijn er een aantal elementen die de kans op het spotten van het noorderlicht vergroten. Wij delen in deze blog de tips die ons geholpen hebben om het noorderlicht te spotten.
Praktische informatie noorderlicht
Wat is het noorderlicht?
Het noorderlicht, ook wel poollicht of aurora borealis genoemd, is een mysterieus en bijzonder natuurverschijnsel en elke keer anders. Het is een spectaculaire lichtshow waarbij je getrakteerd wordt op de meest mooie kleuren. Kleuren variërend van groen, paars, oranje, geel, rood en zelfs soms wit en blauw verlichten de hemel. Het meest magische is wanneer het noorderlicht gaat ‘dansen’, waardoor het noorderlicht prachtige vormen aanneemt.
Maar wat is het noorderlicht precies? Het noorderlicht is het resultaat van elektrisch geladen deeltjes die vanuit de zon de ruimte in gezonden worden. Ook wel zonnewind genaamd. Een deel van deze geladen deeltjes komen in de atmosfeer van onze planeet terecht, wat een chemische reactie veroorzaakt. Bij deze chemische reactie komt er licht vrij. Als deze deeltjes in het magnetisch veld komen, dan raakt het magnetisch veld verstoord en daardoor komen de deeltjes in beweging. Dit veroorzaakt het noorderlicht.
Waar komt het noorderlicht voor?
Het noorderlicht komt voor rondom de noordelijke helft van de poolcirkel. De meeste kans om het noorderlicht te spotten heb je in IJsland, Noorwegen, Zweden, Finland, Canada, Rusland of Groenland. In uitzonderlijke gevallen kan het noorderlicht zelfs tot in Nederland of België gespot worden. Daarvoor zijn wel hele sterkte verstoringen nodig.
Kans op noorderlicht
1. Portie geluk
Je hebt er niets aan, maar het helaas waar. Je hebt er zelf geen invloed op of en wanneer je het noorderlicht spot. Dit is afhankelijk van een aantal factoren die we hieronder benoemen. Wel is het handig om naar een gebied te reizen dat ten noorden van de poolcirkel ligt.
2. Donkere nachten met weinig bewolking
Om het noorderlicht te spotten, is het belangrijk dat het én donker is én dat er weinig bewolking is. Bewolking zorgt er namelijk voor dat het noorderlicht niet zichtbaar is. Het liefst is er geen bewolking, maar ook met bewolking is de kans dar je het noorderlicht ziet.
Als het donker is, dan is de kans groter dat je het noorderlicht kunt zien. Wacht dus tot het donker is. Daarnaast is het ook belangrijk dat er zo weinig mogelijk verlichting van gebouwen en lantaarns in de buurt is. Deze verstoren het zicht, waardoor het noorderlicht slecht te zien is.
Wist je dat het noorderlicht op alle momenten van de dag en in alle seizoenen kan voorkomen? Maar als het buiten te licht is, dan is het noorderlicht niet te zien. De beste periode om het noorderlicht te zien is tussen september en april.
3. Gebruik een website of app voor de noorderlicht voorspellingen
Er zijn verschillende websites en apps die voorspellen hoe groot de kans is dat het noorderlicht te zien is. Dit wordt altijd aangegeven met een Kp index van 1-9. Hoe hoger de Kp, hoe groter de kans is om het noorderlicht te zien. Wij gebruikten deze website om de kansen op het zien van het noorderlicht in te schatten.
Tijdens onze rondreis door IJsland hebben wij ervaren dat een hoge Kp index geen garantie geeft om het noorderlicht te spotten. Zo hebben wij vaak buiten gestaan op avonden dat er een Kp index van 5 of 6 werd afgegeven, en geen noorderlicht gezien. En op de avond dat er een Kp index van 2 werd afgegeven, hebben wij het meest mooie en heldere noorderlicht tijdens onze hele reis in IJsland gezien. In de volgende tip leggen wij uit welke andere elementen een grote invloed hebben op de kans om het noorderlicht te zien. Op onderstaande foto’s kun je zien hoe helder het noorderlicht was met Kp index 2.
4. Staar je niet blind op een hoge Kp index
Veel mensen kijken alleen naar de Kp index om te beoordelen wat de kansen zijn om het noorderlicht te spotten. In de vorige tip beschreven we al dat alleen de Kp index niet genoeg is om de kansen te vergroten. Hiervoor moet je ook kijken naar de andere elementen, zoals de snelheid van de zonnewind en het Bt level van de magnetische velden.
Snelheid zonnewind
De snelheid van de zonnewind wordt weergegeven in km/s. Hoe sneller de zonnewind beweegt, hoe groter de kans is dat het noorderlicht zichtbaar is. Met een snelheid van meer dan 500 km/s kun je er bijna van uit gaan, mits het donker is en er weinig tot geen bewolking is, dat het noorderlicht zal verschijnen.
Magnetische velden
De sterkte van het magnetische veld krijgt een waarde genaamd Bt en wordt gemeten in nanoTesla (nT). Het is vooral belangrijk om bij deze waardes te kijken naar de nT waarde. Je zou het niet zeggen, maar een negatieve waarde is een goed teken! Als de nT waarde 0 of hoger is, dan is de kans klein dat het noorderlicht zal verschijnen. Maar is de nT waarde negatief, dan wordt de kans al groter. Hoe negatiever de waarde, hoe groter de kans is om het noorderlicht te spotten. Uiteraard is het ook hier weer van belang dat er geen bewolking is en het erg donker is.
5. Maak ’test’ foto’s
Het noorderlicht is niet altijd met het blote oog te zien. Ook kan het zijn dat we denken dat er geen noorderlicht te zien is, terwijl het er wel is. Als het noorderlicht niet heel helder is, dan kan het noorderlicht wit zijn. Als wij dan naar de lucht kijken, dan denken we dat dit sluierbewolking is, terwijl dit in werkelijk het noorderlicht is. Het blote oog kan de kleur dan niet goed zien. Maar als je een foto maakt met je camera, dan zie je ineens dat de ‘sluierbewolking’ groen kleurt op de foto. Dit is het noorderlicht. Mocht je dit meemaken, blijf dan buiten. Want het kan zomaar gebeuren dat het noorderlicht zich later op de avond beter laat zien, waardoor het met het blote oog te zien is.
Om het noorderlicht met een camera te fotograferen, zijn een aantal dingen belangrijk om te weten. In deze blog lees je welke tips en instellingen ervoor zorgen dat je de mooiste foto’s maakt.
6. Ga op pad met een noorderlicht excursie
Verschillende organisaties organiseren noorderlicht excursies. Met een dergelijke tour ga je samen met een ervaren gids op pad om het noorderlicht te zien. Je gaat samen met een groep en de gids naar een afgelegen locatie waar de kans om het noorderlicht te zien het grootst is. De tour is daardoor altijd anders, omdat het noorderlicht niet altijd op dezelfde plek zichtbaar is. Het is geen garantie dat je met zo’n tour het noorderlicht spot, maar vaak mag je de tour op een andere dag inhalen als het noorderlicht niet zichtbaar was tijdens jouw excursie.
